|
ارزیابی و اولویت‌سنجی عوامل ریخت‌شناسی شهری تأثیرگذار بر آسیب‌پذیری اجتماعی در بافت تاریخی کرمان
|
| ایلناز ایرانمنش، زهرا سادات سعیده زرابادی*، فرح حبیب |
|
|
|
چکیده: (275 مشاهده) |
ریخت‌شناسی شهر بر تداوم فرم و ساختار کالبدی آن متمرکز است و ضمن آنکه تحت تأثیر فرهنگ، جامعه و فعالیت‌های ساکنان طی زمان قرار دارد، تأثیر بسزایی بر شهروندان و جامعه محلی ساکن در هر بافت شهری دارد. ریخت‌شناسی شهری یکی از اصلی‌ترین عوامل در کنترل فرم شهری است و تحلیل الگوهای آن مبنای برنامه‌ریزی توسعه محیط شهری قرار می‌گیرد و ازاین‌رو، بر آسیب‌پذیری اجتماعی تأثیر مستقیم دارد. کرمان به‌عنوان یکی از شهرهای قدیمی ایران که دارای هویت تاریخی خاص خود است، از آسیب‌های توسعه صنعتی و مدرن، مصون نمانده است و مانند بسیاری دیگر از شهرهای تاریخی ایران، توسعه بی‌توجه به زمینه را تجربه می‌کند. هدف از این مطالعه بسط و شرح دقیق عوامل ریخت‌شناسی کالبدی-فیزیکی و احصای مؤلفه‌های تأثیرگذار بر آسیبپذیریهای اجتماعی در بافت قدیمی کرمان و اولویت‌بندی سهم هر یک از آن‌ها و دسته‌بندی متغیرهای سازنده ذیل هر یک از عوامل است. در این مطالعه منطق استدلال، استنتاجی است. پس از استخراج عوامل و مؤلفه‌های مؤثر بر آسیبپذیریهای اجتماعی در بافت‌های تاریخی شهری از مطالعات کتابخانه‌ای، داده‌های حاصل از پژوهش‌های میدانی مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرد. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است و ارزیابی، دسته‌بندی و تحلیل عوامل همگرا از طریق داده‌های گردآوری‌شده از تنظیم و توزیع پرسشنامه انجام شده است. نهایتاً داده‌ها با آزمون تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل شده است. محدوده پژوهش در هسته مرکزی بافت تاریخی کرمان است. یافته‌های حاصل از مطالعه ۳۶ متغیر در این بافت نشان می‌دهد این متغیرها شش عامل اصلی را نمایندگی می‌کنند که به ترتیب بر اساس اولویت تأثیرگذاری بر آسیب‌های اجتماعی در بافت تاریخی کرمان عبارت‌اند: شرایط فیزیکی و کالبدی محله با تأکید بر حفظ هویت تاریخی بافت، آسیب‌پذیری بالای بافت تاریخی کرمان در برابر مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی مانند زلزله و آتش‌سوزی، بروز نابرابری‌ها و بی‌عدالتی اجتماعی در این منطقه از دیدگاه مردم، تظاهر تغییر بافت اجتماعی ناشی از ساخت‌وسازهای جدید و تغییر الگوهای رفتاری و سبک زندگی در بافت، وقوع جرم در موقعیت‌های جدید شهری که اخیراً در بافت احداث شده است و نهایتاً عامل فرسودگی، آلودگی و زندگی غیررسمی که ممکن است بر اثر مداخلات جدید در بافت تاریخی به‌عنوان یک تهدید ایجاد شود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ریخت‌شناسی شهری، آسیب‌پذیری اجتماعی، بافت تاریخی کرمان، هویت و بافت شهری، مخاطرات طبیعی |
|
|
متن کامل [PDF 1414 kb]
(275 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي
پذیرش: 1402/3/27 | انتشار: 1402/3/27
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
