|
تبیین روابط ساختاری سامانه‌های فضایی میانوند از منظر حضورپذیری در عرصه‌های جمعی تاریخی
(مطالعه موردی بازار سنتی اصفهان)
|
| احسان زارعی، جمال الدین مهدی نزاد*، حامد مضطر زاده، وحید حجتی |
|
|
|
چکیده: (9 مشاهده) |
در بازارهای سنتی تاریخی، افت کیفیت حضورپذیری به دلیل تحولات کالبدی و کاهش خوانایی فضایی، پویایی عرصه‌های جمعی را با چالش مواجه کرده است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختار فضایی سامانه‌های میانوند و ارتباط آن با ارتقاء حضورپذیری در بازار سنتی اصفهان، با رویکرد آمیخته آماری و نحو فضا انجام شده است. مؤلفه‌های حضورپذیری در چهار بُعد محیطی، کالبدی، عملکردی و روان‌شناختی استخراج شده و از طریق پرسشنامه و تحلیل‌های فضایی ارزیابی گردید. جامعه آماری شامل ۳۷۲ نفر از کاربران بازار بوده و تحلیل آماری با آزمون‌های تی تک‌نمونه‌ای، تحلیل واریانس و فریدمن صورت گرفت. همچنین، تحلیل کیفی فضایی شامل شاخص‌های ادغام ، گزینش حرکتی ، خوانایی کلی و شبیه‌سازی حرکت عامل‌محور انجام شد. یافته‌ها نشان دادند که مؤلفه‌های عملکردی (میانگین ۳.۶۰) و روان‌شناختی (میانگین ۳.۴۵) بیشترین تأثیر را بر حضورپذیری دارند و در آزمون فریدمن، فعالیت و سرزندگی اولویت‌های نخست بودند. تحلیل فضایی نیز بیانگر آن است که میدان‌ها (ادغام فضایی برابر با ۱.۵۲)، راسته‌های اصلی (گزینش حرکتی حدود ۱۷۵۰) و چهارسوهای بزرگ، بالاترین میزان اتصال و جذب حرکتی را دارند. در مقابل، جلوخان‌ها و دالان‌ها به علت ضعف خوانایی فضایی (R²=0.11)، نیازمند مداخلات طراحی هستند. تطبیق نتایج کمی و کیفی مشخص کرد که انسجام فضایی در هسته‌های اصلی بازار مستقیماً کیفیت حضورپذیری را ارتقاء می‌دهد. درنهایت، پژوهش حاضر با ارائه راهبردهایی جهت تقویت پیوند فضایی، بهبود کیفیت ادراکی و پویایی اجتماعی، چارچوبی عملی برای بازآفرینی بازارهای تاریخی ایران ارائه نموده است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: سامانه‌های فضایی میانوند، حضورپذیری، عرصه‌های جمعی، بازار سنتی اصفهان. |
|
|
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي
پذیرش: 1404/6/18 | انتشار: 1404/6/18
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
