حضور همه انسان چه توانمند و چه توانیاب در محیط و انجام فعالیت­های حیاتی، مستلزم مناسب بودن محیط شهری و دارابودن استقلال حرکتی است. به همین دلیل در راستای برقراری عدالت اجتماعی و حقوق شهروندی، نهادهای ذی‌ربط در سا­­ل­های اخیر کوشیده‌اند، ضوابط و قوانینی در این راستا، مصوب کنند. اجرای اصولیِ مناسب‌سازی‌ فضاهای شهری در جهت تسهیل حرکت افراد دارای معلولیت، نیازمند ضوابط استاندارد است. در همین راستا، هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل قوانین موجود در ارتباط با افراد دارای معلولیت می‌باشد. پس از بررسی قوانین، ضوابط و مصوبات، با استفاده از تحلیل محتوا قوانین و مصوبات، موضوعات اصلی استخراج و در ادامه میزان فراوانی آن­ها در قوانین داخلی بیان شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می­دهد، دو موضوع "رعایت ضوابط" و "دستورالعمل مناسب‌سازی" بیشترین حضور را در مجموعه قوانین داشته و دو نهاد مرکز مطالعات راه و مسکن و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی و همچنین معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران و اداره کل معماری و ساختمان، ضوابط و دستورالعمل­هایی را در ارتباط با بهینه‌سازی حضور معلولان تصویب کردند. بررسی ضوابط و دستور العمل ها نشان می‌دهد مهم‌ترین چالش و خلا در مسیر اجرای این ضوابط، عدم جامعیت قوانین و ضوابط، نبود ضمانت اجرایی مناسب و یک برنامه جامع و همچنین عدم پیش بینی منابع جهت تامین نیازهای مالی در راستای اجرای ضوابط و قوانین است که همچنان وضعیت حضور معلولین و افراد توانیاب در شهر با مشکل مواجه است.