بازاندیشی تناسبات هندسی خلقت در آثار هنر و معماری اسلامی
|
فاطمه اکبری* |
|
|
چکیده: (524 مشاهده) |
عالم، کتاب مبسوطی است که صفحات آن مملوّ از کلمات نگارنده آن است و درست همانند آیات متن وحیانی قرآن، دارای سطوح چندگانه معنایی است. اساس این برداشتها از قرآن به عمیقترین شناخت از ذات صور طبیعی و کیفیت وحدت حاکم بر عالم میانجامد. امر وحدت و هماهنگی در سرتاسر عالم بیانگر حاکمیت وجه کیفی هندسه از طریق حضور قوانین تناسب، توازن، تعادل و ریتم در اجزاء و عناصر عالم است. با نگاهی به آثار هنر و معماری اسلامی ایران در طی ادوار مختلف، هنرمند مسلمان با استعانت از علم هندسه و ریاضیات، نظم و تناسبات هندسی تقرر یافته در طبیعت را که آینه دار کمالیافتهترین نظامهای زیبایی است، الگوی خود قرار داده و به خلق آثاری میپردازد که راز ابدیت و جاودانگی را در خود دارد. مسئله مهم در این نوشتار آن است که: اولاً- تناسبات هندسی خلقت از منظر اصل قرآنی توحید چگونه است؟ و ثانیاً- تناسبات هندسی خلقت چگونه در آثار هنر و معماری اسلامی تجلی مییابد؟ روش پژوهش توصیفی تحلیلی و تطبیقی با رویکرد به منابع قرآنی است. روش تجزیه و تحلیل با استعانت از شیوه استدلالی قیاسی به انجام رسیده است. هدف از این نوشتار ادراک حیات کیهانی افلاک و رهیافت به روشهایی است که در آثار هنر و معماری اسلامی تجلی یافته است. از جمله یافتههای این پژوهش میتوان به؛ هندسه نظام جهان هستی به وجود رابطه نظم و اندازه با عدالت خداوند بر عظمت و بیکرانگی عالم- سرّ تناسبات کیهانی دو عالم معقول و محسوس در نسبت با هماهنگی جنبههای کیفی و کمّی پدیدههای این دو جهان- دستیابی به وحدت و هماهنگی در آثار هنر و معماری اسلامی از طریق هماهنگی جنبههای کمّی و کیفی هندسه اشاره نمود. |
|
واژههای کلیدی: تناسبات هندسی، هنر، معماری اسلامی، توحید، خلقت. |
|
متن کامل [PDF 1071 kb]
(593 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي پذیرش: 1395/7/7 | انتشار: 1395/7/7
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|